Zakwas z buraków – krok po kroku
Nie od dziś wiadomo, że zakwas z buraków to samo dobro. Zakwas z powodzeniem stosowany jest w leczeniu anemii, zapaleniu stawów oraz chorób wątroby. Zawiera żelazo oraz witaminy z grupy B, które są istotne w zapobieganiu niedokrwistości. Grudzień to miesiąc w którym to w wielu domach przygotowuje się zakwas na świąteczny barszcz.
Sama nastawiam spory słoik dość regularnie. Dlaczego warto zrobić zakwas samemu? Po pierwsze, to satysfakcjonujące. Po drugie, wiesz dokładnie, co jesz (no, przynajmniej co fermentuje). A po trzecie, domowy zakwas smakuje o niebo lepiej niż ten ze sklepu!
Przepis na zakwas z buraków, który Lucyna Ćwierczakiewiczowa stosowała w swojej kuchni, znalazł się w książce wydanej w 1884 roku pt. „Praktyczna Kucharka”. Poniżej przepis (z oryginalną pisownią):
Dobroć barszczu zależy głównie na świeżem kwasie burakowym. I tak: chcąc mieć dobry kwas domowy, bierze się pewna ilość ćwikłowych buraków, płócze, obiera najstaranniej, większe przekrawa na połowę, kładzie w dzieżkę, lub garnek gliniany duży i nalewa przegotowaną, ostudzoną zaledwie wolną, miękką wodą. Postawić to w ciepłem miejscu, naprzykład w kuchni nad kominem, a cztery dni najdaléj, barszcz będzie zdatny do użycia, wtedy należy go zaraz wynieść do piwnicy, żeby daléj nie fermentował i dłużéj w zimnie zachował swą świeżość.
Składniki:
- Buraki: Czerwone, okrągłe i pełne wigoru. Im więcej, tym lepiej!
- Czosnek: Nie bój się go! Dodaje charakteru.
- Przyprawy: Liść laurowy, ziele angielskie, ziarna pieprzu – klasyka gatunku.
- Woda: Przegotowana i ostudzona. Niech się nie pogniewa 😉
- Sól: Odpowiedzialna za fermentację. Nie przesol, bo zakwas będzie jak morze Martwe.
Potrzebujemy:
- Słoik: Duży i czysty. Niech nasz zakwas ma wygodne mieszkanie.
- Gaza: Ochroni przed niechcianymi gośćmi (np. muchami) i zapewni odpowiednią wentylację. Można użyć też lnianej ściereczki, lub wieczka, ale niech będzie nieszczelnie zakręcone.
- Gumka recepturka: Aby utrzymać gazę na miejscu.
Składniki wg mojej procedury 🙂
- 2 kg buraków
- główka czosnku – mozna ząbki obrać, ale nie trzeba
- tuzin liści laurowych
- 20 ziaren ziela angielskiego
- 50 ziaren czarnego pieprzu
- 3 łyżeczki soli
- około 3 l wody
- szczypta cukru
Stare receptury podają również dodatek chrzan. Wtedy oczywiście smak barszczu jest wyrazistrzy, ale czy dodacie chcrzan czy nie to już zalezy od waszych preferencji smakowych.
Procedura przygotowania (krok po kroku):
- Przygotuj buraki: Obierz je ze skóry i pokrój w grube plastry lub słupki. Niech czują się swobodnie.
- Ułóż w słoiku: Na dno słoika włóż połowę buraków, a następnie warstwę przypraw. Powtarzaj, aż wszystkie składniki się skończą.
- Zalej wodą: Woda powinna przykryć wszystkie warzywa. Uwaga – do ciepłej wody dodaj sól i wymieszaj by się rozpuściła. Buraki zalej już przestudzoną wodą.
- Przykryj gazą: Zabezpiecz gumką recepturką.
- Odczekaj: Odstaw słoik w ciepłe miejsce. Zakwas będzie się burzył i wydawał dziwne dźwięki. To normalne, nie panikuj!
- Degustacja: Po około tygodniu możesz spróbować. Jeśli smak Ci odpowiada, zakwas jest gotowy. Jeśli nie, poczekaj jeszcze chwilę.
Uwaga! Nie tylko same buraki możemy kisić 🙂
Do słoika z burakami możecie dodać sporą marchew, pietruszkę i selera – zakwas wychodzi od razu jak pyszny sok 🙂 Warzywa mogą byc pokrojone w plastry bądż w słupki.
Co zrobić by się ukwasił a nie speśniał?
Dobrze by wszystkie warzywa były pod wodą. By to zrobić możemy obciążyc je np. spodkiem. Zadbajcie o to by również przyprawy nie wypływały na wierzch. Powodzenia 🙂
Co zrobić z zakwasem?
- Ugotować barszcz: Dodaj zakwas do wywaru warzywnego i dopraw do smaku.
- Zrobić chłodnik: Rozcieńcz zakwas wodą, dodaj ogórki, jajko i koper.
- Urozmaicić potrawy: Zakwas można dodać do sosów, marynat czy sałatek.
- Zrobić biało czerwone spaghetti 😉 i zamiast ugotowanego buraka wykorzystać te z zakwasu – KLIK po przepis 🙂
Pamiętaj! Domowy zakwas to żywy organizm, który wymaga opieki. Jeśli chcesz go przechowywać dłużej, przelej go do mniejszych słoików lub butelek i trzymaj w lodówce.
Zakwas z buraków – więcej niż tylko dodatek do barszczu to dodatek dla zdrowia:
- Bogactwo witamin i minerałów: Buraki są doskonałym źródłem witamin z grupy B, witaminy C, potasu, magnezu i żelaza. Te składniki odżywcze są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
- Probiotyki: Proces fermentacji sprawia, że w zakwasie rozwijają się korzystne bakterie probiotyczne, które wspierają zdrowie układu pokarmowego, wzmacniają odporność i poprawiają wchłanianie składników odżywczych.
- Właściwości antyoksydacyjne: Zawarte w burakach antocyjany mają silne działanie antyoksydacyjne, co oznacza, że chronią komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki.
- Wsparcie dla układu krążenia: Potas zawarty w burakach pomaga regulować ciśnienie krwi, a azotany przyczyniają się do rozszerzenia naczyń krwionośnych i poprawy ukrwienia mięśnia sercowego.
- Detoksykacja organizmu: Zakwas z buraków wspomaga pracę wątroby i nerek, pomagając organizmowi w usuwaniu toksyn.
Jakie jeszcze korzyści może przynieść regularne picie zakwasu z buraków?
- Poprawa trawienia: Probiotyki zawarte w zakwasie korzystnie wpływają na florę bakteryjną jelit, ułatwiając trawienie i zapobiegając zaparciom.
- Wzmocnienie układu odpornościowego: Regularne spożywanie zakwasu może zwiększyć odporność organizmu na infekcje.
- Zwiększenie energii: Dzięki zawartości żelaza, zakwas może pomóc w zwalczaniu anemii i zwiększyć poziom energii.
